OUR YouTube Channels 1. SampratiVartah |  2. SampratiVisvam |
Statutary Warning- चलन मुद्रिका download कृत्वा विद्यालयेषु प्रदर्शनीया https://twitter.com/samprativartah

marquee

संस्कृतपठनेन बुद्धि: वर्धते इति मतिमुन्नीय गवेषका:॥ व्यावहारिकप्रयोगैः संस्कृतं राष्ट्रियभाषा भवितव्या - डॉ. बलदेवानन्दसागरः।

Social Media

Friday, January 3, 2025

 खेल् रत्नपुरस्काराः प्रख्यापिताः। 

मनु भाकरः, डि गुकेशः, हर्मन् प्रीतसिंहः, प्रवीणकुमारश्च खेलरत्नानि। 

३२ कायिकतारेभ्यः अर्जुनपुरस्कारः, त्रिभ्यः द्रोणाचार्यपुरस्कारश्च। 

डि गुकेशः 

नवदिल्ली> चत्वारः कायिककुशलाः राष्ट्रस्य परमोन्नतकायिकपुरस्काराय खेलरत्नाय अर्हाः अभवन्। अतीते ओलिम्क्से युगलपतकं प्राप्तवती गोलिकाप्रक्षेपिका मनु भाकरः, विश्वचतुरङ्गविजेता डि गुकेशः, यष्टिक्रीडानायकः हर्मन् प्रीतसिंहः, ऊनाङ्गानाम्  ओलिम्पिक्स् मध्ये क्रीडकः  प्रवीण कुमारः इत्येते गतवर्षस्य खेलरत्नपुरस्काराय अर्हाः अभवन्। 

  जनुवरि १७ तमे दिनाङ्के राष्ट्रपतिभवने सम्पत्स्यमाने समारोहे पुरस्कारसमर्पणं भविष्यतीति केन्द्र युवजन-कायिकमन्त्रालयेन निगदितम्।

Thursday, January 2, 2025

रष्य देशे अभयं प्राप्तवन्तं सिरियस्य पूर्वतनं राष्ट्रपतिं विषप्रयोगेण हन्तुं श्रमः अभवत्।

  मोस्को> सिरियातः पलायनं कृतं सिरियस्य राष्ट्रपतिं बासर् अल् असत् इति नामकं विषप्रयोगेण हन्तुम् उद्युक्तः इति प्रतिवेदनमागच्छति। जनरल् एक्स् वि आर् इति एक्स्लेखे उच्यते।

 सन्तोष् ट्रोफी किरीटं वंगदेशाय। 

हैदराबादः> सन्तोष् ट्रोफी पादकन्दुकक्रीडायां पश्चिमवंगदलः विजेता। अन्तिमस्पर्धायां  १ - ० इति क्रमेण केरलदलं पराजयत। स्पर्धायाः अन्त्यनिमिषे वंगस्य रोबिन् हन्सडेनैव लक्ष्यकन्दुकं प्राप्तम्।

Wednesday, January 1, 2025

 मुण्टक्कै-चूरल्मला भूस्खलनम् अतितीव्रमिति केन्द्रसर्वकारस्य सम्मतिः।

नवदिल्ली>  २०२४ आगस्ट् मासे  केरले वयनाट्जनपदे दुरापन्नः भूस्खलनदुरन्तः अतितीव्रस्वभावयुक्तः इति दुरन्तस्य १५६ तमे दिने केन्द्रसर्वकारस्य सम्मतिः। विषयमिदं केन्द्रगृहमन्त्रालयः राज्यसर्वकारम् औद्योगिकरीत्या न्यवेदयत्। 

  अनेन केन्द्रसर्वकारात् अधिकसाहाय्यं लब्धुं मार्गः जातः। केरलं पुरस्कृत्य केन्द्रसर्वकारस्य इदं प्रख्यापनं महतः आश्वासस्य विषयः अस्ति। विविधाभ्यः  पुनरधिवासप्रक्रियाभ्यः ऊर्जप्रदायकं  भवति।

 चीनदेशेन विश्वस्य शीघ्रतमम् बुल्लेट्-रेल्यानम् समारब्धम्।


   चीनदेशेन समारब्धं बुल्लेट् रेल्यानं होरायां ४५० किलोमीटर् वेगेन गमनं कर्तुं समर्थं CR ४५० इत्यस्य प्रोटोटाइप्- स्वरूपः लोकार्पितः। नवीनः एषः बुलेट्-रेल्यानं न केवलं यात्राकालं न्यूनं करोति अपि च इतरयोः देशयोः सम्बन्धने गुणवत्ताम् अपि वर्धयति।

    यद्यपि उच्चगतिरेल्यानानि चीनाय आर्थिकदृष्ट्या लाभजनकानि न सन्ति, एतावता केवलेन बीजिङ्-शाङ्घाय-रे ल्यानसेवा एव लाभं प्रदत्तवती। तथापि, चीनादेशः वदति यत् लाभात् परम् एतानि बुलेट्-रेल्यानानि राष्ट्रस्य आर्थिकसामाजिकविकासे महत्त्वपूर्णं योगदानं कुर्वन्ति इति।

Tuesday, December 31, 2024

 भारतस्य 'स्पैडक्स्' परीक्षणे विजयः। 

भारतेन ह्यः विक्षिप्तः पि एस् एल् वि - सि ६० उपग्रहः। 

श्रीहरिक्कोट्टा> बहिराकाशपेटकानि भूमेः भ्रमणपथे संयोजितुं विभक्तुं चोद्दिश्य भारतेन विकसिता 'स्पैडक्स्' नामिका साङ्केतिकविद्या विजयप्रदा अभवत्। स्पैडक्स् परीक्षणाय द्वौ लघूपग्रहौ ऐ एस् आर् ओ संस्थायाः ध्रुवीयविक्षेपणवाहनेन [पि एस् एल् वि - सि६०] गतरात्रौ भ्रमणपथं प्राप्तौ। एताभ्यां सह बहिराकाशगवेषणार्थं २४ उपकरणानि च विक्षिप्तानि। 

  बहिराकाशपरीक्षणनिलयस्य [Space Docking] प्रथमसोपानमेव सोमवासरे पूर्तीकृतमिति ऐ एस् आर् ओ संस्थायाः अध्यक्षः एस् सोमनाथः अवदत्। कुजवासरे उपग्रहद्वयमपि परस्परं २० कि मी अन्तरे एकेनैव भ्रमणपथेन भूमिं प्रदक्षिणं करिष्यति। तदनन्तरमेतयोरन्तरं न्यूनीकृत्य द्वावुपग्रहौ संयोक्ष्यति। तदर्थं  सप्त दिनानि अपेक्षितानीति सोमनाथेनोक्तम्।

Monday, December 30, 2024

 विश्व महिला द्रुतचतुरङ्गः 

भारतस्य कोनेरू हम्पी विश्वविजेत्री। 


न्यूयोर्क्> अमेरिक्कायां सम्पन्नायां महिलानां विश्वद्रुतचतुरङ्गस्पर्धापरम्परायां भारतस्य कोनेरू हम्पी [३७] इति आन्ध्रप्रदेशीया विश्वकिरीटधारिणी जाता। दोम्मराजू गुकेशेन चतुरङ्गस्य विश्ववीरतापदं भारतमानीय कतिपयदिनाभ्यन्तरे महिलानां द्रुतचतुरङ्गकिरीटमपि भारतं प्राप्तमित्येतत् द्विगुणीकृतमधुरस्य अनुभवः। 

वीरतापरम्परायाः अन्तिमचक्रे इन्डोनीष्यायाः ऐरिन् सुकन्दर् इत्येतं पराजित्य एव सार्धाष्टाङ्कान् सम्प्राप्य लोकविजेत्री अभवत्। द्वितीयवारमेव हम्पी विश्वविजयिनी भवति। २०१९ तमे वर्षे मोस्को मध्ये आसीत् प्रथमकिरीटप्राप्तिः।

 सन्तोष् ट्रोफी - अन्तिमस्पर्धायां वंग- केरलप्रतिद्वन्द्वः। 

केरलाय अनुस्यूतत्रितयं प्राप्तवतः मुहम्मद रोषनस्य मित्राणामभिनन्दनम्। 

हैदराबादः> श्वः सम्पद्यमाने सन्तोष् ट्रोफी पादकन्दुकस्पर्धापरम्परायाः अन्तिमप्रतिद्वन्द्वे केरलं पश्चिमवंगेन सह स्पर्धिष्यते। ह्यः सम्पन्ने पूर्वान्त्यस्पर्धायां सर्वीसस् दलं ४ -२ इति लक्ष्यकन्दुकक्रमेण पराजित्य वंगदलः अन्तिमस्पर्धां प्राविशत्। अन्यस्मिन् प्रतिद्वन्द्वे केरलेन मणिप्पुरदलः ५ - १ इति लक्ष्यकन्दुकक्रमेण पराजितः। 

  केरलस्य क्रीडकः मुहम्मद रोषनः अनुस्यूतत्रयं लक्ष्यकन्दुकं [हाट्रिक्] सम्पादितवान्। नसीब रह्मानः, मुहम्मद अज्सलः इत्येतौ केरलस्य अन्ये लक्ष्यकन्दुके प्राप्तवन्तौ।

 दक्षिणकोरियायां विमानदुर्घटना - १७९ जनाः मृत्युमुपगताः। 

द्वौ अद्भुतेन रक्षितौ। 

विमानप्रज्वलस्य दृश्यम्। 

सोल्> दक्षिणकोरियायां मूवान् अन्ताराष्ट्रविमाननिलये अवतरणवेलायां विमानपथात् स्रंसितं विमानं सुरक्षाभित्तिमभिघात्य प्रज्वाल्य १७५ यात्रिकाः चत्वारः विमानसेवकाश्च  मृत्युमुपगताः। द्वौ विमानसेवकौ अद्भुतरीत्या रक्षां प्राप्तवन्तौ। 'जेजु एयर्' संस्थायाः बोयिंग् ७३७-८०० इति विमानमेव दुर्घटितम्। 

  ताय्लान्ट् राजधान्यां बाङ्कोके सुवर्णभूमि  अन्ताराष्ट्रियविमाननिलयात् मूवानं प्रति प्रस्थिते विमाने द्वौ अपहाय सर्वे कोरियाजनाः आसन्। यात्रासमये विमानं प्रति कश्चन पक्षी अभिघट्टितः इति कस्यचन यात्रिकस्य शब्दसन्देशः बहिरागतः इति 'न्यूस्- १' इति वृत्तान्तमाध्यमेन सूच्यते। विमानस्य पृष्ठस्थाने उपविष्टौ द्वावेव रक्षां प्राप्तौ।

Sunday, December 29, 2024

 मन्मोहनस्य वियोगे गुटेरस् बैडनश्च अनुशोितवन्तौ। 


सान्फ्रान्सिस्को> भूतपूर्वप्रधानमन्त्रिणः मन्मोहन् सिंहस्य देहवियोगे यू एन् सचिवप्रमुखः अन्टोणियो गुटरसः, यू एस् राष्ट्रपतिः जो बैडनश्च अनुशोचितवन्तौ। 

  भारतस्य आर्थिकविधानरूपीकरणे मन्मोहनसिंहः निर्णायकं भागं गृहीतवानिति अनुशोचनसन्देशे गुटरसेन प्रस्तुतम्। तथा च तस्य शासनकाले संयुक्तराष्ट्रसभां प्रति च शक्तं सौहार्दमभवदिति च तेनोक्तम्।

  मन्मोहनसिंहस्य नयतन्त्रदर्शनं राजनैतिकवीक्षणं च भारत-यू एस् राष्ट्रयोर्मध्ये उभयपक्षसंबन्धं सम्पुष्टमकरोदिति जो बैडनेन  प्रस्तुतम्।

 असर्बैजान विमानदुर्घटनायां क्षमां याचित्वा पुतिनः। 

मोस्को> ३८ जनानां मृत्युहेतुभूतायां विमानदुर्घटनायाम् असर्बैजानस्य राष्ट्रपतिम् इल्हाम अलियेवं रूसराष्ट्रपतिः व्लादिमिर् पुतिनः क्षमामयाचत। रष्यायाः व्योममण्डले आसीत्  दुर्घटना जाता इत्यत एव क्षमायाचनम्। 

  प्रत्युत, विमानं प्रति अग्निबाणाक्रमणं कृतमिति अभ्युपगन्तुम् उत्तरदायित्वं स्वीकर्तुं वा पुतिनः न सज्जः। ६७ यात्रिकैः सह बाकु इत्यस्मात् ग्रोस्नियां गतवत् असर्बैजानस्य विमानं रष्यायाः मिसैल् आक्रमणेन भञ्जितमिति वृत्तान्तमासीत्।

कृषकनेतुः जज्जितसिंहदलेवालस्य निराहारसत्याग्रहः; सर्वोच्चन्यायालयेन मध्यस्थता कृता।

  कृषकनेतुः जज्जितसिंहदलेवालस्य निराहारसत्यग्रहस्य प्रसङ्गे सर्वोच्चन्यायालयेन हस्तक्षेपं कृतम्। दलेवालं चिकित्सालयं प्रति नेतुं पञ्जाबस्य शासनं प्रति सर्वोच्चन्यायालयेन आदेशः प्रदत्तः। एतदर्थं पञ्जाबशासनं मासस्य एकत्रिंशत् दिनाङ्कपर्यन्तं कालं समायाचितम्। दलेवालस्य स्वास्थ्यदशा दुरितस्थितिं प्राप्ता अस्तीत्यतः न्यायालयेन एषः हस्तक्षेपः कृतः। न्यायाधिपौ सूर्यकान्तः उज्जलभूयानः च संयुक्ततया एषः आदेशः प्रदत्तः।


   केन्द्रसर्वकारस्य कृषकविरोधिनी नीतिः इति दोषारोपेन खनौरिनगरे जज्जितसिंहदलेवालेन एकमासात् अधिकं कालं यावत् निराहारसत्यग्रहः आरब्धः। पञ्जाबस्य शासनं वदति यत् दलेवालं चिकित्सालयं प्रति नेतुं प्रयासाः अस्याः कृषकसमूहस्य विघ्नेन वर्तते। अपि तु न्यायालयेन उक्तं यत् दलेवालं चिकित्सालयं प्रति नेतुं विघ्नं कुर्वद्भ्यः कृषकनेतृभ्यः आत्माहुति-प्रेरणा इति अपराधः आरोपितः भविष्यति।

Saturday, December 28, 2024

 मन्मोहनसिंहस्य अन्त्येष्टिकर्माणि अद्य। 

अनुशोच्य लोकनेतारः राष्ट्रनेतारश्च। 

राष्ट्रे साप्ताहिकम् औद्योगिक दुःखाचरणम्। 

राष्ट्रपतिः द्रौपदी मुर्मू मन्मोहनसिंहस्य भवनं प्राप्य आदराञ्जलिं समर्पयति। 

नवदिल्ली> गुरुवासरे रात्रौ  दिवंगतस्य भारतस्य पूर्वप्रधानमन्त्रिणः मन्मोहनसिंहस्य अन्त्येष्टिकर्माणि अद्य प्रभाते एकादशवादने दिल्ल्यां यमुनातीरस्थे निगमबोधघट्टे  सम्पत्स्यते। 

  श्वासकोशानुबन्धरोगेण दिल्ली एयिंस् आतुरालये परिचर्यायां सन्तः मन्मोहनसिंहस्य अन्त्यसमये पत्नी गुर् शरणकौर्, अपत्यानि उपीन्दरः, दमनः, अमृता , कोण्ग्रसदलस्य नेत्री प्रियङ्कागान्धी च समीपमासन्। 

  अद्य कोण्ग्रस् दलस्य राष्ट्रियास्थाने सामाजिकदर्शनानन्तरं मन्मोहनसिंहस्य अन्त्यक्रियाः सम्पत्स्यते। राष्ट्रे सर्वत्र साप्ताहिकम् औद्योगिक दुःखाचरणं विहितम्। अद्य मध्याह्नं  यावत् केन्द्रीय-राज्यसर्वकारसंस्थानां कृते विरामः प्रख्यापितः।

Friday, December 27, 2024

 सन्तोष् ट्रोफि - बङ्गालः, मणिपुरं पूर्वान्त्यं प्रविष्टवन्तौ। 

केरल-जम्मुकश्मीरं, मेघालय-सर्वीसस् प्रतिद्वन्द्वौ अद्य। 

हैदराबादः> ओडीशां ३ - १ इति लक्ष्यक्रमेण पराजित्य भूतपूर्ववीरदलः पश्चिमवंगः सन्तोष् ट्रोफि पादकन्दुकस्पर्धापरम्परायाः पूर्वान्त्यचक्रं प्राविशत्। अन्यस्मिन् प्रतिद्वन्द्वे दिल्लीं पराजित्य मणिपुरं पूर्वान्त्यचक्रं प्रविवेश। अधिकसमयं यावत् दीर्घिते प्रतिद्वन्द्वे ५ - २ इति क्रमेणैव मणिपुरस्य विजयः। 

   अद्यापि द्वे चतुर्थांशस्पर्धे विद्येते। अपराह्ने २. ३० वादने केरल-जम्मुकश्मीरदलयोः स्पर्धा भविष्यति। मेघालय-सर्वीसस् प्रतिद्वन्द्वः सायं ७. ३० वादने च भविष्यति।

Thursday, December 26, 2024

 भूतपूर्वप्रधानमन्त्री डो मनोमोहनसिंहः दिवंगतः।


नवदिल्ली> भारतस्य भूतपूर्वप्रधानमन्त्री , भारतेन दृष्टः श्रेष्ठः आर्थिककुशलः डो मनोमोहनसिंहः [९२] दिवंगतः। दिल्ल्यां एयिंस् आतुरालये श्वासरोगबाधितः सन्  परिचर्यायामासीत्। 

  भारतस्य आर्थिकपरिष्करणस्य सूत्रधारः आसीत् डो मनोमोहनसिंहः। २००४ आरभ्य दशसंवत्सराणि सः भारतस्य प्रधानमन्त्रिपदे व्यराजत। ततः पूर्वं १९८२ - ८५ पर्यन्तं रिसर्वबाङ्कस्य पालनाधिकारी आसीत्।

 एम् टि वर्यस्य वियोगे प्रधानमन्त्रिणः राष्ट्रपतेश्च अनुशोचः। 

सहस्राणाम् अन्त्याञ्जलिः ; अन्येष्टिक्रियाः पञ्च वादने। 

कोष़िक्कोट्> ह्यः रात्रौ दिवंगतस्य एम् टि वासुदेवन् नायर् वर्यस्य देहवियोगे केरलं दुःसन्तप्तहृदयेन अन्त्योपचारान् करोति। कोष़िक्कोट् कोट्टारं मार्गस्थं सितारा नामकं भवनं प्रति  सहस्रशः जनाः प्रवहन्ति। 

  प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी , राष्ट्रपतिः द्रौपदी मुर्मू च तस्य अक्षरकुलपतेः देहवियोगे अनुशोचिवन्तौ। साहित्यलोकस्य राष्ट्रियनष्ट इति राष्ट्रपतिना सामाजिकमाध्यमे सूचितम्। पार्श्ववत्कृतानां निश्शब्दजनानां कृते एम् टि वर्येः स्वतूलिकां चालिवानिति प्रधानमन्त्री 'एक्स्' माध्यमे सूचितवान्।

   १९३३ तमे वर्षे पालक्काट् जनपदे कूटल्लूर् ग्रामे एम् टि वासुदेवन् नायर् वर्यः जनि

 न्यून-संख्यामूल्यानां मुद्रापत्रस्य अलब्धिः।

अङ्कमालीस्थे पञ्जीकरणकार्यालयस्य समीपात्

   गोश्रीपुरम् (कोच्ची)> न्यून-संख्यामूल्यानि मुद्रापत्राणि लब्धुं वर्तमानकाले अतिक्लेशः अनुभूयते। सहस्ररूप्यकेभ्यः न्यूनमूल्यानां मुद्रापत्राणां दौर्लभ्यं प्रचलति। अधुना, न्यूनमूल्यानि मुद्रापत्राणि केवलं अन्तर्जालसुविधायाः माध्यमेन एव प्राप्यन्ते, किन्तु तेषां वितरणकेन्द्राणां अल्पता जनानां कृते महान् क्लेशः जनयति। अतः पत्रस्य लब्ध्यर्थं जनाः दिनानि बहूनि व्ययीकरणीयानि भवन्ति। कदाचित् अन्तर्जालसुविधायाः मन्दता अलब्धिः च समयहानिं जनयति। अतः अस्य समस्यायाः समाधानाय, जनसेवा-केन्द्रद्वारा वा सि.एस्.सी. केन्द्रद्वारा वा अन्तर्जालमुद्रापत्रस्य वितरणं सुगमं करणीयम्।



 पञ्च राज्येषु राज्यपालाः परिवर्तिताः। 

केरलस्य नूतनराज्यपालः राजेन्द्र आर्लेकरः।

केरलस्य नूतनराज्यपालः राजेन्द्र आर्लेकरः। 

 

नवदिल्ली> केरलमभिव्याप्य पञ्च राज्येषु राज्यपालाः परिवर्तिताः। केरलं विना बिहारं, मणिपुरं, ओडीशा, मिसोरामः इत्येतेषु राज्येषु नूतनराज्यपालाः नियुक्ताः।  केरल बिहार राज्ययोः राज्यपालौ मिथः परिवर्तितौ। 

  केरलात् आरिफ मुहम्मद खानः बिहारे, तत्रत्यः राजेन्द्र आर्लेकरः केरले च नियुक्तौ। 

  संघर्षभरिते मणिपुरे भूतपूर्वगृहसचिवः अजयकुमार भल्लः नियुक्तः। मिसोरामस्य वर्तमानीनराज्यपालः हरिबाबु कम्भम्पतिः ओडीशायां नियुक्तः। मिसोरामे भूतपूर्वकेन्द्रमन्त्री जनरल् वि के सिंहः राज्यपालो भविष्यति।