वैट् हौस् मध्ये दीपावली सन्दर्भे ‘दीया दीपं’ प्रज्वाल्य जो बाइडनेन उत्सवस्य समारम्भः कृतः।

   वैट् हौस् मध्ये दीपावली सन्दर्भे उत्सवस्य प्रारम्भाय राष्ट्रपतिः जो बैडनः सम्मुखे आगतवान्। सोमवासरे सायंकाले प्रथममहिला जिल् बैडनेन सह मिलित्वा ‘ब्लू रूम’ मध्ये 'दिया दीपं' प्रज्वाल्य उत्सवस्य आरम्भः कृतः। अनेके भारतीय-अमेरिकीजनाः अपि उत्सवस्य साक्षिभूताः आसन्।

    दीपावली दिवसे भारतीय-अमेरिकीजनानां स्वागतं बैडनः करिष्यति इति सूचितमस्ति। बाइडेनस्य अमुखप्रवचनमध्ये  नौसेनायाः निवृत्ता अध्यक्षा, भारतीयवंशजा  सूनिता विलियम्स् महोदयायाः वीडियो संदेशः भविष्यति इत्यपि सूचितम्। अन्तरराष्ट्रिय अन्तरिक्षकेंद्रात् सूनिता विलियम्सः दीपावलीदिनसंदर्भे शुभकामनाः प्रेषयिष्यति।

 जनसंख्यागणना २०२५ तमे वर्षे। 

  नवदिल्ली> भारते नूतनी जनसंख्यागणना [Census]  आगामिवर्षे आरब्धुं निर्णयः कृत इति सूच्यते। २०२५ तमात्  आरभ्य २०२६ तमे पूर्तीकर्तुम् उद्दिश्यते।  साधारणरीत्या वर्षचतुष्टयस्य विलम्बः अभवत्। 

  जनसंख्यागणनानन्तरं लोकसभामण्डलानां पुनर्निर्णयस्य क्रियाविधयः 'डि लिमिटेशन् आयोगेन'  आरप्स्यन्ते। २०२८ तमे वर्षे मण्डलपुनःक्रमीकरणं पूर्तीकृत्य २०२९ मध्ये लोकसभानिर्वाचनं विधातुमेव प्रशासनस्य चिन्ता इति सूच्यते। राष्ट्रस्य रजिस्ट्रार जनरल् पदीयः तथा सेनसस् कम्मीषणर् पदीयश्च मृत्युञ्जय कुमार नारायणः इत्यस्य कालपरिधिः २०२६ ओगस्ट् पर्यन्तं दीर्धीकृतः इति जनसंख्यागणनप्रवर्तनम् लक्ष्यीकृत्य इति अनुमीयते।

 न्याय. पुट्टस्वामी दिवंगतः। 

बङ्गलुरु> निजीयतां मौलिकाधिकारं कारयितुं अक्षीणं प्रयतितवान् न्याय. के एस् पुट्टस्वामी दिवंगतः। कर्णाटक उच्चन्यायालये न्यायाधिपः आसीत्। सोमवासरे बङ्गलुरुस्थे स्वभवने आसीत् तस्यान्त्यम्। ९८ वयस्क आसीत्। 

   आधार् परियोजनायाः नीतिन्यायसंहितासाधुतां परिपृच्छ्य तेन कृतं नियमयुद्धं राष्ट्रीयस्तरे श्रद्धामलभत। एषां परियोजनां विरुध्य समराह्वानं कृतवान् प्रथमव्यक्तिरासीत् न्याय. पुट्टस्वामी।

 कानडादेशः नियमाणां कठिनत्वे, जर्मनीदेशः नियमान् शिथिलीकृत्य भारतीयाय विसायाः संख्यां वर्धयति।

    जर्मनीदेशे प्रवासार्थं प्रयतमानानां भारतीयानां कृते एषा सुखदवार्ता अस्ति। भारतीय-प्रवेशपत्राणां संख्या २०,००० तः ९०,००० पर्यन्तं वर्धयिष्यते इति जर्मनीदेशेन घोषितम्। एषः निर्णयः शुक्रवासरे दिल्लीनगरे आयोजिते 'जर्मन् बिज़नेस् २०२४' नामके अष्टादशे एष्या-प्रशान्तसङ्गोष्ठ्यां स्वीकृतः, प्रधानमन्त्रिणा नरेन्द्रमोदिना एव एतद्विषये घोषणा कृता।

     इदानीं भारतस्य व्यवसायज्ञाः तथा विशेषज्ञाः जर्मनीदेशे अधुना अधिकम् अवसरं प्राप्स्यन्ति। विशेषतः सूचना-प्रौद्योगिकी, अभियान्त्रिकी, स्वास्थ्यरक्षायाः क्षेत्रेषु भारतीयप्रवेशिनः उन्नतानि कार्यसन्दर्भानि प्राप्स्यन्ति इति अनेन नवनिर्णयेन निर्दिष्टम्।

 ३३ 'नक्षत्रपथिकगृहाणि' प्रति बोम्बभीषा। 

नवदिल्ली> विमानानामनुबन्ध्य प्रमुखानि  नक्षत्रहोटेल् संस्थाभिः विरुध्य शनिवासरे बोम्बभीषा जाता। कोल्कोत्ता, तिरुप्पति, राज्कोट्, लख्नौ इत्यत्रानां ३३ पथिकाश्रमान् विरुध्य एव भीषासन्देशाः आगताः।

  एतदाभ्यन्तरे गतदिने ५० विमानानामपि भीषा जाता। अनेन १४ दिनाभ्यन्तरे ३५० विमानसेवाः भीषाधीनाः जाताः।

 सप्ततिवयोSतीतानां श्व आरभ्य स्वास्थ्यपरिरक्षा। 

नवदिल्ली> कुटुम्बस्य सांवत्सरिकायं अपरिगणयन् , ये ७० वयांसि अतीताः तान् सर्वान् आयुष्मान् भारत स्वास्थ्य निगम परिरक्षायाम् अन्तर्भावयितुं परियोजनायाः प्रधानमन्त्रिणा नरेन्द्रमोदिना श्वः शुभारम्भं करिष्यति। 

   सार्घचतुःकोटिमितानां परिवाराणां ६ कोटि जनेभ्यः पञ्च लक्षं रूप्यकाणां परिरक्षा लभते। एतदर्थं प्रधानमन्त्री जनारोग्ययोजना इत्यस्मिन् पोर्टल् द्वारा 'आयुष्मान् आप्' द्वारा वा पञ्जीकरणीयम्। येषाम् इदानीम्  आयुष्मानपत्रमस्ति ते पुनरपि नूतनपत्राय अपेक्षिताः भवितव्याः।

भयं त्यज कल्पितबन्धनं भारते नास्ति - नरेन्द्रमोदी।

 अन्तर्जालिकं कापट्यम् व्यापकमस्ति। दूरवाण्याह्वानम् आगमिष्यति चेत् भयं मास्तु  इति प्रधानमन्त्त्रिणा नरेन्द्रमोदिना उद्बोधितः।

वार्ताहरा -रमा टी के

   अन्तर्जालिकः आङ्किकनिग्रहः व्याप्यमाने सन्दर्भेऽस्मिन् दूरवाण्याह्वानम् आगमिष्यते चेत् भयं त्यज इति प्रधानमन्त्रिणा उद्बोधितः। प्रतिपालयस्व, चिन्तय, प्रक्रमाः स्वीकरणीयाः इति तत्वम् अनुवर्तस्व इति प्रधानमन्त्रिणा नरेन्द्रमोदिना नागरिकाः उदबोधिताः।

  आङ्किकबन्धनं कुर्वतां साङ्कणिकापराधिनम् अधिकृत्य मोदिना पूर्वसूचना प्रदत्ता। प्रतिदिनं विवर्धमानाम् एतां समस्यां परिहर्तुम् नैकाः संस्थाः प्रवर्तन्ते इत्यपि महोदयेन निगदितम्।  आकाशवाण्याः 'मन की बात' नाम प्रतिमास-कार्यक्रमस्य ११५ तमे उपाख्याने एव कल्पित-बन्धनम् (virtual arrest) भारतीय-न्याय संहितायां  नास्ति इति मोदना उदीरिम्।

 उत्तराखण्डे 'मद्रसा'सु संस्कृताध्ययनम् आरभ्यते। 

दरादूण्> उत्तराखण्डस्य चतुश्शताधिकम् इस्लामधर्मप्रबोधनकेन्द्रेषु मद्रसा नामकेषु संस्कृताध्ययनम् ऐच्छिकविषयत्वेन आनेतुं चिन्त्यते इति मद्रसासंस्थानामध्यक्षः मुफ्ति षामूण् खास्मि इत्यनेन निगदितम्। राज्यसर्वकारात् यदा अनुज्ञा लभ्यते तदा तदर्थं प्रक्रमाः आरप्स्यन्ते इति सः सूचितवान्। धर्मपाठशालायां पठन्तः छात्राः मुख्यधाराध्ययनेन घटनीयाः इति मुख्यमन्त्रिणः  पुष्करसिंह धामिनः इच्छानुसारमिति सः उक्तवान्। 

     उत्तराखण्डे मद्रसासु अस्मिन् वर्षे एन् सि ई आर् टि पाठ्ययोजना विधत्ता। संस्कृताध्ययनम् उत्तराखण्डस्य वखफ् बोर्ड् संस्था अपि स्वागतं चकार।

 शबरिगिरितीर्थाटनं 

विमानयात्रायाम्  'इरुमुटिक्केट्ट्' भाण्डे नारिकेलाय अनुज्ञा।

नवदिल्ली> शबरिगिरितीर्थाटकैः विमानयात्रायाम् 'इरुमुटिक्केट्ट्' नामके भाण्डे नारिकेलमपि नेतुम् अनुज्ञा व्योमयानमन्त्रालयेन दत्ता। मण्डल-मकरसंक्रान्तिकालतीर्थाटनस्य अन्तिमे जनुवरि २० तमदिनाङ्कपर्यन्तम् अनुज्ञा भविष्यति। 'केबिन् बागेज्' इत्यत्र नेरिकेलनयनाय सुरक्षाकारणैः विमानसेवासंस्थाभिः निरोधः कृतः आसीत्।

 विमानानि अनुस्यूततया बोम्बभीषायाम् 

सामाजिकमाध्यमानां प्रशासनस्य पूर्वसूचना। 

नवदिल्ली> विमानानि प्रति अनुस्यूततया जायमानान् बोम्बभीषासन्देशान् प्रतिरोद्धुं सामाजिकमाध्यमानां केन्द्रसर्वकारस्य 'इलक्ट्रोणिक्स् ऐ टि' मन्त्रालयस्य पूर्वसूचना। बोम्बभीषामधिकृत्य अन्वेषणस्य अंशतया अन्वेषणाभिकर्तृभिः अपेक्षिताः सूचनाः ७२ होराभ्यन्तरे दातव्याः। नो चेत् ऐ टि नियमस्य ७९ तमविभागानुसारं कल्पितस्य संरक्षणस्य अर्हता न भविष्यति। 

  मेटा, एक्स् इत्यादयाः सामाजिकमाध्यमाः अन्वेषणे सहकरणीयाः। अतीतेषु १२ दिनेषु २७५ भीषासन्देशाः जाताः। व्याजबोम्बभीषाप्रकरणेषु केवलं द्वावेव निगृहीतौ।

 प्राचार्य: प्रो.एम.सी.पाण्डे "श्री-के-एस-अय्यरसम्मानं" डॉ.दीपकखाती "वाणिज्यगौरवसम्मानं" प्राप्तवन्तौ 

वार्ताहर:-कुलदीपमैन्दोला।

    रामनगरम्> नैनीतालजनपदे रामनगरमहाविद्यालयस्य कृते विशिष्टदिवस: गौरवमय: आसीत् यस्मिन्दिवसे उत्तर-प्रदेशस्थे पीलीभीतस्थाने उपाधि-महाविद्यालये रामनगरस्थ-पी-एन-जी- राजकीय- स्नातकोत्तर-महाविद्यालयस्य प्राचार्य: प्रो.एम.सी.पाण्डे श्री-के-एस-अय्यरसम्मानं च वाणिज्यसंकायस्य सहायकप्राध्यापक: डॉ.दीपकखाती वाणिज्यगौरवसम्मानं च प्राप्तवन्तौ। उभाभ्यामपि सम्मानमिदम् उत्तरप्रदेशस्य पीलीभीतनगरस्थस्य वाणिज्य-सङ्काय-उपाधि- महाविद्यालयद्वारा द्विदिवसीय- अन्ताराष्ट्रियसङ्गोष्ठ्याम् अक्टूबरमासस्य पञ्चविंशतिदिनाङ्के प्रदत्तम् । 

    अस्मिन् समारोहे

 इस्रयेलस्य आक्रमणम् - खान् यूनिसे ३६ जनाः मृताः।

गासानगरं> अन्ताराष्ट्रियस्तरे  युद्धविरामाय सम्मर्दे प्रबले गासायां बृहत्तमे नगरे खान् यूनिसे शुक्रवासरे इस्रयेलेन कृते आक्रमणे १४ बालकान् अभिव्याप्य ३६ जनाः मृत्युमुपगताः। 

  दक्षिणलबने विधत्ते अन्यस्मिन्नाक्रमणे त्रयः वार्ताहरप्रवर्तकाः अपि मृताः। एकसंवत्सरं यावत् ११ माध्यमप्रवर्तकानां प्राणाः विनष्टाः।

 उत्सवेषु गजमेला- मानवानां धार्ष्ट्यमिति उच्चन्यायालयः। 

तिमिङ्गलः स्थलजीवी न इत्येतत् तेषां भाग्यमेव।

    उत्सवेषु गजान् अलङ्कृत्य उन्नयनं धार्ष्ट्यमेव इति केरलस्य उच्चन्यायालयेन निगदितम्। पादौ प्रबध्य पञ्च निमेषमपि स्थातुं मानवाः प्रभवन्ति वा? पुरतो विद्यमानौ पादौ प्रबध्य होराः यावत् स्थितानां गजानाम् अवस्था का इति भावयितुम् अपि मानवाः न प्रभवन्ति इति केरलस्य उच्चन्यायालयेन वाग्भिः उवाच। जन्तून् विरुध्य अतिक्रमाः प्रवर्धमाणे सन्दर्भे न्यायालयेन स्वयं स्वीकृतस्य प्रकरणस्य गणनावसरे कृतः परामर्शोऽयम् ।

 नासायाः 'षाडोस्' अभियानं भारते कोच्चीनगरे। 

कोच्ची> अमेरिकायाः बहिराकाशगवेषणसंस्थायाः नासायाः 'षाडोस्' नामकं ओसोणस्तरस्य निरीक्षण-गवेषणाभियानं केरलस्य कोच्चिनगरे अपि संस्थापयितुं नीर्णयः कृतः। कोच्चि विश्वविद्यालयस्य अन्तरिक्षशास्त्रपठनविभागेन सहकृत्वा एव केन्द्रस्य प्रवर्तनम्। 

  इदानीं १४ राष्ट्रेषु इदमभियानं प्रवर्तमानमस्ति।  ओसोण् स्तरस्य संरक्षणप्रक्रमान् साक्षात्कर्तुं उष्णमण्डलराष्ट्रेषु इदमभियानं प्रवर्तते। मलेष्या, इन्डोनेष्या, दक्षिणाफ्रिका, वियट्नामः, ब्रसीलः इत्यादिषु १४ राष्ट्रेषु अभियानस्यास्य प्रवर्तनं प्रचलति।

 पूर्वलडाके भारत-चीनसैना अपनीयते। 

नवदिल्ली> पूर्वलडाकस्य डें चोक्, देप् साङ् इत्येतयोः ,समतलप्रदेशयोः संघर्षक्षेत्रेभ्यः भारतं चीनश्च स्वस्व सेनाविभागान् अपनीतुम् आरभेताम्। पूर्वलडाकस्य नियन्त्रणरेखातः सेनां निराकर्तुं राष्ट्रयोरुभयोः सन्धिप्रकारेणैवायं प्रक्रमः।

  २०२० एप्रिल्मासात् पूर्वं एषु मण्डलेषु या अवस्था परिपालिता तामवस्थां प्रत्यानेतुं राष्ट्रद्वयानापि निश्चितमस्ति। सैनिकप्रक्रमस्य पुरोगतिं निर्णेतुं सैनिककमान्डर् स्तरे मेलनमपि भविष्यतीति उन्नताधिकारिभिः निगदितम्।

 भारतीयानां कृते इदानीं कष्टमेव; कानडादेशः प्रवासं नियन्त्रणं कर्तुं सज्जः।

   कानडादेशः प्रवाससंख्यायाः नियन्त्रणाय प्रयत्नं करोति। २०२५ तः प्रवासनकार्यक्रमाणां संख्या न्यूनीकरिष्यते इति प्रधानमन्त्री जस्टिन् ट्रूडो सूचितवान्। एषः निर्णयः कानडादेशं प्रति प्रवासार्थं सज्जानां भारतीयानां आशाः न्यूनीकरोति।

    कानडायाः नवीनकार्यक्रमेण भारतेन सह अन्येषां राष्ट्राणां प्रवासीजनानां कृते स्थिरनिवासं प्राप्तुं तथा कर्मलाभं

 सञ्जीव खन्ना सर्वोच्चन्यायालयस्य मुख्यन्यायाधिपः। 

नवदिल्ली> सर्वोच्चन्यायालयस्य आगामि मुख्यन्यायाधिपरूपेण सञ्जीव खन्ना केन्द्रसर्वकारेण नियुक्तः। वर्तमानीनः मुख्यन्यायाधिपः डि वै चन्द्रचूडः नवम्बर् दशमदिनाङ्के विरम्यते। अपरेद्युः खन्नावर्यः पदं स्वीकरिष्यति। 

  भारतस्य ५१ तमः मुख्यन्यायाधिपः सञ्जीव खन्ना ६ मासपर्यन्तं पदं वक्ष्यति। २०२५ मेय् १४ तमे दिनाङ्के सेवायाः निवर्तिष्यते।

शशिकला-सुदर्शनपरिणयः 

(श्रीमद्देवीभागवते प्रोक्तः शशिकलासुदर्शनयोः परिणयवृत्तान्तः )

    पुरा एकदा काशिराजः सुबाहुः तस्याः कन्यायाः शशिकलायाः विवाहार्थमेकं स्वयंवरं आयोजितवान्। अस्मिन् प्रसङ्गे यथाशास्त्रं स्वयंवरमुद्दिश्य किञ्चिदालोचयामः। विद्वद्गणाः स्वयंवरः त्रिविधः इति प्रोक्तवन्तः। क्षत्रियाणां राज्ञां कृते स्वयंवरः उपयुक्तः न तु अन्येषां कृते। तद्यथा-

स्वयंवरस्तु त्रिविधो विद्वद्भिः परिकीर्तितः।

राज्ञां विवाहयोग्यो वै नान्येषां कथितः किल॥

विद्वद्गणाः स्वयंवरः  त्रिविधः