OUR YouTube Channels 1. SampratiVartah |  2. SampratiVisvam |
Statutary Warning- चलन मुद्रिका download कृत्वा विद्यालयेषु प्रदर्शनीया https://twitter.com/samprativartah

marquee

संस्कृतपठनेन बुद्धि: वर्धते इति मतिमुन्नीय गवेषका:॥ व्यावहारिकप्रयोगैः संस्कृतं राष्ट्रियभाषा भवितव्या - डॉ. बलदेवानन्दसागरः।

Social Media

Sunday, April 7, 2024

 कोविड् वैराण्वपेक्षया १०० गुणितः शक्तियुक्तः अणुः आगच्छति।

   कोविड् वैराण्वपेक्षया शक्तियुक्तः पक्षिज्वरः मानवेभ्यः भीषां जनयति इति वैज्ञानिकाः पूर्वसूचनां प्रसारयन्तः सन्ति। H5N1 इति पक्षिज्वरस्य विभेदेन एव वैज्ञानिकाः चिन्ताकुलाः जाताः। रोगबाधितेभ्यः ५०% जनाः मृतिं पतिष्यन्ति इत्यस्ति प्रतिवेदनम्। पक्षिणः तथा जन्तवः च अनेन वैराणुना बाधित्वा मृतिं यास्यन्ति।

Thursday, April 4, 2024

 भूमेः अन्तर्भागे ७०० कि. मि आगाधे महासमुद्रः विज्ञानलोके अद्भुतमावहन् परिलसति।

  भौमोपरितले संदृश्यमानानां समुद्राणाम् अपेक्षया अधिकजलसञ्चययुक्तः बृहत् समुद्रः भूमेः अन्तर्भागे अस्ति इत्येतत् अद्भुतं जनयति। इल्लिनोयस्थे इवान्स्टणे नोर्त् ईस्टेण् विश्वविद्यालयस्य वैज्ञानिकैः एव समुद्रः संदृष्टः। भूमेः अन्तर्भागे ७०० कि. मि. अगाधे बृहत् जलसञ्चयः अस्ति इति तैः संदृष्टः। भौमोपरितलसमुद्रस्थजलापेक्षया त्रिगुणितं जलम् अत्र अस्ति इति वैज्ञानिकाः अभिप्रयन्ति। रिङ् वुटैट्ट् नाम शिलान्तर्भागे एव समुद्रः संदृष्टः।

Wednesday, April 3, 2024

 ताइवानदेशे प्रचण्ड: भूकम्प:

-युवराजभट्टराई -

 ताइवान् देशे समागते प्रचण्डे भूकम्पे न्यूनान्न्यूना:  नवजना: मृता:, सप्तशताधिका: जनाश्च व्रणिताः इति सूच्यन्ते। भूकम्पमापनयन्त्रेण 7.4 वेगमित: तीव्रतायुत:  भूकम्प: अद्य  ताइवानदेशस्य पूर्वीये तटे समागत:,  येन तस्मिन् क्षेत्रे सुनामीति सामुद्रिक-झञ्झावातस्य जाग्रत् सूचना प्रख्यापिता वर्तते। यूनाइटेड स्टेट्स जियोलॉजिकल् सर्वे (USGS)  इति  संस्थया प्रोदितं यत् भूकम्पस्य तीव्रता 7.4 वेगयुत: अवर्तत यस्य केन्द्रं ताइवान-देशस्य हुआलिएन-नगरात्  अष्टादश-किलोमीटर-मिते दक्षिणे 34.8 दशमलवोत्तराष्टाधिकचतुस्त्रिंशत् किलोमीटर्  मितायां  गहनतायाम् आसीत्। ताइपे-नगर्या: भूकम्प-विज्ञान-केन्द्रस्य निदेशकेन "वू चिएन फू"  इत्यमुना प्रतिपादितं यत्, भूकम्प: समस्ते ताइवान-देशे, समीप-द्वीपेषु च जनैः भृशं समनुभूत:।  एष: भूकम्प: 


Tuesday, April 2, 2024

 भारते प्रतिमासं ४३.३ कोटि आङ्किकविनिमयः - धनमन्त्रिणी निर्मला सीतारामः।

   चेन्नै> भारते प्रतिमासं ४३.३ कोटि संख्याकाः आङ्किकधनविनियाः प्रचलन्ति इति धनमन्त्रिण्या निर्मला सीतारामेण उक्तम्। विनिमयशुल्कं विना एव प्रचलन्ति अयम् इति तया संसूचितम्। "पल्लावरत् विकसित-सङ्कल्पः २०४७ अम्बासिडर् काम्बस् डयलोग् " मध्ये भाषमाणा आसीत् एषा।

 रक्तातिमर्दः बाल्ये प्रारभते। स्थूलता एव निदानम्। वैज्ञानिकाः प्रमाणं प्रकाशयिष्यति।

   हृद्रोग-पक्षाघातादीनां रोगाणं मूलभूतकारणत्वेन रक्तातिमर्दः वर्तते। वयोऽधिकानां रोगः आसीत् रक्तातिमर्दः। किन्तु इदानीं बालकान् अपि रक्तातिमर्दः बाधते। अस्य कारणत्वेन स्थूलशरीरत्वम् अपि भवति इति वैज्ञानिकाः प्रकाशयिष्यन्ति। रक्तमर्दः १४०/९० इत्यस्मात् उपरि जायते चेत् रक्तातिमर्दः इति परिगण्यते। इदानीं रोगबाधितेषु अधिके कौमारजनाः तथा शिशवः च भवन्ति। १६८३ संख्याकानां जनानां स्वास्थावस्थां निरीक्ष्य एव नूतनावगमः प्राप्तः इति अनुशीलनावेदने सूच्यते। मेय् मासे वेनीस् नगरे सञ्चाल्यमाने यूरोप्यन् कोण्ग्रस् इति मेलने इदम् प्रतिवेदनं प्रकाशयिष्यते ॥

Saturday, March 30, 2024

प्रतियोगीपरीक्षासु सफलतायै तर्कशास्त्रस्य नीतिशास्त्रस्य च कृते दर्शनस्य कुर्यात् अध्ययनम् - "डॉ.कविताभट्टशैलपुत्री"

उच्चशिक्षायां दर्शनशास्त्रस्य मुख्यविषयरूपेण चयनविषये कार्यशालायाः जातम् आयोजनम्। 

वार्ताहर:-कुलदीपमैन्दोला। टिहरी।

 राजकीयबालिकावरिष्ठमाध्यमिकविद्यालयकिल्किलेश्वरे, त्रिहरीगढ़वाले प्रधानाचार्याया: श्रीमतीमंजूरावतवर्याया: अध्यक्षतायां भविष्यपरामर्श:, सामान्यविश्वविद्यालय: प्रवेशपरीक्षा तथा च उच्चशिक्षायां दर्शनशास्त्रस्य मुख्यविषयरूपेण चयनम् इत्यस्मिन् विषये कार्यशालायाः आयोजनं कृतम्। अस्मिन् अवसरे वरिष्ठा अध्यापिका श्रीमती एस.भुवनेश्वरी नेगी साहित्याकादमीपुरस्कारेण सम्मानिताया: प्रख्यातसाहित्यकारवर्याया: डॉ. कविताभट्ट 'शैलपुत्रीत्र्या:' सहायकप्राध्यापिकाया:, हे.नं.गढ़वालविश्वविद्यालयस्य दर्शनविभागस्य मुख्यवक्तारूपेण स्वागतं कृतवती।

Wednesday, March 27, 2024

 अमेरिक्कादेशे पण्यनौकाघट्टनेन बृहत्सेतुः भग्नः। बहूनि यानानि नद्यां पतितानि।

अपघातदृश्ययम्

   न्यूयोर्क्> अमेरिक्कादेशे बाल्टिमोरस्थे फ्रान्सिस् स्कोट् की नाम सेतुः भग्नः। अद्य प्रातःकाले पण्यनौका सेतौ घट्टयित्वा एव अपघातः दुरापन्नः। अस्मिन्नवसरे सेतोरुपरि धावमानानि बहूनि यानानि नद्यां पतितानि। प्रदेशे रक्षाप्रवर्तनानि प्रचलन्ति सन्ति इति अधिकारिभिः सूचितमस्ति। अपघातेन महानौकायाम् अग्निबाधा दुरापन्ना। सर्वे नौकाकर्मकराः सुरक्षिताः इति अधिकारिभिः संसूचिताः।

Sunday, March 24, 2024

विश्वस्मिन् श्वासकोशार्बुदनिवारणाय इंदप्रथमतया प्रतिरोधवाक्सिनस्य आविष्काराय ब्रिट्टणः सज्जते।

  लण्टन्> श्वासकोशार्बुदनिवारणाय इंदप्रथमतया प्रतिरोधवाक्सिनस्य आविष्काराय ब्रिट्टणस्य वैज्ञानिकाः सज्जन्ते। ओक्स्फट् विश्वविद्यालयः, फ्रान्सिस् क्रिक् इन्स्टिट्यूट्, यूणिवेर्सिट्टि कोलेज् लण्टन् इत्याद्याः संस्थायाः वैज्ञानिकाः एव 'लङ्स्वाक्स्' नाम प्रतिरोधवाक्सिनस्य आविष्कर्तारः।

Thursday, March 21, 2024

 ६१ तमा अखिल भारतीय शास्त्रस्पर्धाः अद्य समाप्यन्ते।

अद्वैतवेदान्तभाषणस्पर्धायां केरलतः स्पर्धालू नम्यालक्ष्मी आर् भाषणं करोति।

अयोध्या> चतुर्दिनानि यावत् अयोध्यानगर्यां  केन्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य अधीने प्रचाल्यमाना अखिल भारतीय शास्त्रस्पर्धापरम्परा अद्य परिसमाप्तिं प्राप्नोति। 

  गतदिने विविधशास्त्रदर्शनादिषु भाषणस्पर्धाः अमरकोशादिग्रन्धानां कण्ठपाठाश्च प्रचलन्ति स्म। अन्तिमे दिने समस्यापूर्तेः अन्तिमस्पर्धा भविष्यति।

  भारतस्य विविधप्रान्तप्रदेशेभ्यः उपसहस्रं संस्कृतप्रतिभाशालिनः स्पर्धालवः भागं परिगृह्णन्ति।

 बुल्लट् ट्रयिन् २०१६ तमे धावनं प्रारप्स्यते - रेल् मन्त्री।

  नवदिल्ली> मुम्बै - अहम्मदाबाद् बुल्लट् ट्रयिन् २०१६ तमे संवत्सरे धाविष्यति इति रेल्यानमन्त्रिणा अश्विनी वैष्णवेन उक्तम्। मङ्गलवासरे नवदिल्याम् अयोजिते रेसिङ् भारत् इति शिखरमेलने भाषमाणः आसीत् सः। मुम्बै अहम्मदाबादयोः मध्ये गमनागमनसौविध्यात् उपरि नगराणाम् आर्थिकव्यवस्थायाः सुदृढं वर्द्धनं च अनेन शक्यते इत्यपि महोदयेनोक्तम्। ५०० कि . मी परियोजनायैः अन्यैः राष्ट्रैः २० वर्षाणि यापयन्ति। तस्मिन् स्थाने भारतं तु १० वर्षाभ्यन्तेरे परियोजनायाः पूर्णत्वम् आप्नोति इति महोदयः अवदत्। सूरत् - बिलिमोरयोः मध्ये एव प्रथमं बुल्लट् रेलयानं धाविष्यति।

Wednesday, March 20, 2024

 तृतीयविश्वमहायुद्धं नातिदूरे इति पुतिनः।

मोस्को> तृतीयविश्वमहायुद्धं नातिदूरे इति रष्यस्य राष्ट्रपतिना व्लादिमिर् पुतिनेन निगदितम्। निर्वाचनविजयानन्तरं जनान् अभिसंबुध्य भाषमाणः आसीत् सः। जनाः तस्मिन् विश्वासम् अर्पयित्वा साह्यं  दत्तवन्तः इत्येतदेव विजयस्य निदानम् इति सः अवोचत् । तदर्थं सः जनेभ्यः धन्यवादान् व्याहरत्। रष्यस्य नाट्टो सैनिकसख्यस्य च मिथः विरोधः वर्धते चेत् तृतीयविश्वमहायुद्धं भवेत् इति सः उक्तवान्।

Tuesday, March 19, 2024

 संस्कृतस्य प्रभावः आविश्वं प्रकाशयेदिति अस्माकं लक्ष्यम् - प्रोफ. श्रीनिवास वर्खेडी। 

कुलपतिः श्रीनिवासवर्खेटिः स्पर्धासमायोजनायाः उद्घाटनं करोति।

अयोध्या> संस्कृतभाषायाः प्रभावं प्रौढिञ्च आविश्वं प्रसारयितुं यतमानाः भवन्तु युवकाः शास्त्रप्रतिभावन्तः इति केन्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयस्य कुलपतिः श्रीनिवास वर्खेडिवर्यः उदबोधयत्। केन्द्रीय संस्कृत विश्वविद्यालयानां मध्ये प्रचाल्यमानायाः ६१तम अखिलभारतीयशास्त्रीयस्पर्धायाः उद्घाटनं कुर्वन् भाषमाणः आसीत् सः। भाषण-शलाक-कण्ठपाठादिभिः शास्त्रार्चनाभिः श्रीरामदेवं समभ्यर्चितुमवसरश्चाप्येषः इति तेन संसूचितम्। 

  स्पर्धासमायोजनस्य द्वितीयदिने साहित्य व्याकरण न्याय आयुर्वेदादिषु १२ भारतीयशास्त्रविषयेषु भाषणं शलाका स्पर्धाः अमरकोश सुभाषितकण्ठपाठस्पर्धाश्च अभवन्।

Monday, March 18, 2024

 केन्द्रीयसंस्कृतविश्वविद्यालयानां मध्ये प्रचाल्यमाना ६१ तमा अखिलभारतीयशास्त्रीयस्पर्धा अद्य आरभते। 

अक्षरश्लोकीस्पर्धायां भागं कुर्वन्तः।

  अयोध्या> नवदिल्ली आस्थानितस्य केन्द्रीय-संस्कृतविश्वविद्यालयस्य नेतृत्वे आयोजोज्यमाना ६१ तमा अखिलभारतीय-शास्त्रीयस्पर्धा अयोध्यायां श्रीरामसत्सङ्गभवने अद्य समारभते। अद्य आरभ्य मार्च् २१ पर्यन्तम् आभारतं विद्यमानेभ्यः  कलालयपरिसरेभ्यः आगताः प्रतिभाशालिनः संस्कृतछात्राः विविधभारतीय-शास्त्रविषयेषु स्पर्धिष्यन्ते। 

  अक्षरश्लोकी, समस्यापूर्तिः, शलाका, कण्ठपाठः, भाषणमित्यादिषु स्पर्धाः प्रचलिष्यन्ति। उपर्युक्तासु  राज्यस्तरीयस्पर्धासु प्रथमस्थानेन चिताः एवात्र अन्तिमस्पर्धां कुर्वन्ति। स्पर्धायै षट् मण्डपानि सज्जीकृतानि। आभारतं उपसहस्रं छात्राः स्पर्धासु भागं कुर्वन्ति।

Sunday, March 17, 2024

 शास्त्रार्थमाध्यमेनैव भारतीयज्ञानपरम्परा संरक्षिताऽस्ति - आचार्य: हरेराम: त्रिपाठी।

-डॉ.दिनेश चौबे, उज्जयिनी ।

   उज्जयिनीस्थे महर्षिपाणिनि संस्कृत -वैदिकविश्वविद्यालये नवदेहलीस्थस्य केन्द्रीय -संस्कृतविश्वविद्यालयस्य अष्टादशीपरियोजनान्तर्गतायाः राष्ट्रियशास्त्रार्थ-कौशलप्रशिक्षण-विषयिकायाः कार्यशालायाः समारम्भः विश्वविद्यालयस्य योगेश्वरश्रीकृष्णभवने अभवत्। कविकुलगुरूकालिकाससंस्कृत विश्वविद्यालयस्य कुलपति: आचार्य: हरेरामत्रिपाठीमहोदय: मुख्यातिथिरूपेण समागत्य स्वकीय सम्बोधने उक्तवान् यत् एवमेवातिप्राचीनकालतः प्रश्नोत्तरमाध्यमेन शास्त्रविधिना शास्त्रसंरक्षण भारते संरक्षितं वर्तते। येनाद्य अस्माकं ज्ञानपरम्परा समृद्धा विद्यते । सभाध्यक्षीयोद्वोधने कुलपतिः आचार्य: विजयकुमारसीजी महोद‌य: कथितवान् महाराज्ञ: विक्रमस्य नवरत्नरूपेण नानाशास्त्रपण्डिताः अत्रैव अभूवन् एते विश्वप्रसिद्धा: आसन्। सारस्वतातिथिः आचार्य: श्यामदेवमिश्रमहाभागः न्यायवेदव्याकरण-ज्योतिषादि शास्त्राणां महत्त्वं प्रतिपादितवान् ।

  संयोजकः परियोजनान्वेषक: डॉ. तुलसीदासपरोहा वाचिकस्वागतं कृत्वा प्रस्तावना प्रस्तुतीकरणपूर्वकं सविस्तरेण शास्त्रार्थपरम्परा तथा संप्रति एतस्यावश्यकताऽपि प्रतिपादितवान्। संचालनञ्च प्राध्यापक: डॉ. गंगाशरणव्यासः कृतवान् । कुलसचिवः डॉ.दिलीप सोनीमहोदयेन धन्यवादज्ञापनं कृतम्।

 तृतीयतममोदीसर्वकारस्य प्रथमशतदिनपरियोजनायाः आविष्काराय प्रधानमन्त्रिणा नरेन्द्रमोदिना मन्त्रिभ्यः निर्देशो दत्तः।

नवदिल्ली> २०२४ संवत्सरे अनुशासनम् अनुवर्तिष्यते इति दृढविश्वासः नरेन्द्रमोदिना प्रकटितः। तदर्थं प्रथमशतदिनानि यावत् कर्मपरियोजनायाः रूपरेखां सज्जीकर्तुं मन्त्रिभ्यः निर्देशः अदात्। अद्य प्रातःकाले समायोजिते मन्त्रिणां सभाकार्यक्रमे  कार्यमिदं सूचितमिति प्रतिवेदनमस्ति।

Saturday, March 16, 2024

 पत्रिकापारायणप्रोत्साहनाय केरल सामान्यशैक्षिकविभागस्य परियोजना।

विशिष्टाङ्कदानं परिगण्यते। 

पत्रिकाणां सम्पादकप्रतिनिधिभिः सह चर्चा कृता।

 अनन्तपुरी> विद्यालयछात्राणां दिनपत्रिकापारायणं प्रोत्साहयितुं केरलस्य सामान्यशैक्षिकविभागेन नूतनी परियोजना आविष्क्रियते। सामान्यपरीक्षासु विशिष्टाङ्कदानमपि परिगण्यते। तदर्थं प्रवर्तनानि आविष्कृत्य प्रवृत्तिपथमानेतुं विद्यालयस्तरे वाचनोत्सवं समायोजितुमपि उद्दिश्यते। गतदिने केरलस्य दिनपत्रिकाणां सम्पादकप्रतिनिधिभिः सह कृतायाः चर्चायाः अनन्तरं शिक्षामन्त्री वि शिवन्कुट्टिः स्पष्टीकृतवान् यत् पत्रिकावाचनप्रोत्साहनाय अध्यापकानां रक्षाकर्तॄणां च भागभागित्वं कथमिति तेषां कृते प्रकाश्यमाने हस्तपुस्तके निर्दिक्ष्यति।

Friday, March 15, 2024

 लोकसभा-निर्वाचन-प्रख्यापनं - शनिवासरे।

   नवदिली> २०२४ संवत्सरस्य लोकसभानिर्वाचन प्रख्यापनं-शनिवासरे सायं त्रिवदने भविष्यति इति निर्वाचनायोगेन उक्तम्। सिक्किम् आन्ध्रा ओडीषा राज्याणां नियमसभा निर्वचनतिथिरपि श्वः प्रकाशयिष्यति। १७ -तमस्य लोकसभायाः कालपरिधिः जूण् मासे पर्यवस्यते। एप्रिल् मासात् आरभ्य मेयमसपर्यन्तं मतदानप्रक्रिया प्रचलिष्यते।

Thursday, March 14, 2024

 नवीनशिक्षानीतिः नवीनताभिः परिपूर्णा अस्ति -प्रो.अन्नपूर्णा नौटियाल:।

वार्ताहर:-कुलदीपमैन्दोला। उत्तराखण्डम्।


   भारतसर्वकारेण कार्यान्वितायाः दूरदर्शीनवीनशिक्षानीतेः विविधपक्षेषु केन्द्रितः पञ्चदशदिवसीयः कार्यक्रमः उत्तराखण्डस्य श्रीनगरगढ़वालविश्वविद्यालयस्य मालवीयमिशन् -शिक्षकप्रशिक्षणकेन्द्रेण ११ मार्च २०२४ तः प्रारब्धः। यस्मिन् उच्चशिक्षाक्षेत्रे सेवां कुर्वन्तः ७ राज्येभ्यः शिक्षकप्रतिभागिनः प्रशिक्षणं गृह्णन्ति। एतानि राज्यानि सन्ति - उत्तराखण्डः, हिमाचलप्रदेशः, उत्तरप्रदेशः, पञ्जाबः, महाराष्ट्रः, मध्यप्रदेशः, आन्ध्रप्रदेशः च । अस्मिन् अवसरे यूजीसीपोर्टल्मार्गेण ५४ प्रतिभागिनः पञ्जीकरणं कृतवन्तः।


 अस्मिन् अवसरे विश्वविद्यालयस्य