OUR YouTube Channel 1. SampratiVartah |  
Statutary Warning- चलन मुद्रिका download कृत्वा विद्यालयेषु प्रदर्शनीया https://twitter.com/samprativartah

marquee

संस्कृतपठनेन बुद्धि: वर्धते इति मतिमुन्नीय गवेषका:॥ व्यावहारिकप्रयोगैः संस्कृतं राष्ट्रियभाषा भवितव्या - डॉ. बलदेवानन्दसागरः।

Social Media

Wednesday, December 17, 2025

 चतुर्थं टि २० अद्य। 

लक्ष्यं परम्पराप्राप्तिः। 

लख्नौ> दक्षिणाफ्रिकां विरुध्य टि-२० क्रिकट् परम्परायाः चतुर्थः प्रतिद्वन्द्वः अद्य सायं भविष्यति। पञ्चस्पर्धात्मिकपरम्परायां तिस्रायामतीतायां भारतं २ - १ इति क्रमेण अग्रे अस्ति। एतां स्पर्धामपि विजित्य परम्पराप्राप्तिरेव भारतस्य लक्ष्यम्।

 प्रादेशिकप्रशासनद्वारा दुरन्तनिवारणं - 

केन्द्रसर्वकारेण ५०७ कोटि रूप्यकाणि कोटि रूप्यकाणि अनुमोदितानि।

नवदिल्ली> राज्यस्थाभिः प्रादेशिकसर्वकारसंस्थाभिः दुरन्तसाध्यतालघूकरणाभियोजनानि प्रचालयितुं ५०७. ३७ कोटि रूप्यकाणि केन्द्रप्रशासनेन अनुमोदितानि। गृहमन्त्रिणा अमित शाहेन अध्यक्षताम् ऊढमानया उच्चस्तरीयसमित्या २० राज्येभ्यः एव धनराशिः अनुमोदितः। 

  प्राकृतिकदुरन्तान् निरोद्धुम् अभिमुखीकर्तुं च समाजान् सज्जीकर्तुमुद्दिश्य २०२१ तमे वर्षे आसीत् मोदिसर्वकारेण इयमभियोजना उद्घोषिता। इदानीमियं ग्रामतलेषु व्याप्यमाना अस्ति।

 मध्यप्रदेशे स्वीकृतरक्तानां षट् बालकानां 'एछ् ऐ वि' बाधा। 

इन्दोर्> मध्यप्रदेशे विविधेभ्यः आतुरालयेभ्यः रक्तं स्वीकृतवन्तः 'तलासीमिया' रोगेण पीडिताः षट् बालकाः HIV [एय्ड्स्]  रोगाधीनाः जाताः। १२ - १५ वयस्काः भवन्ति  ते। तलासीमिया रोगपरिहाराय अनुक्रमेण रक्तपरिवर्तनस्यान्तरे एव रोगबाधा। 

  नूतनरक्तपरिवर्तनानन्तरं बालकानां शारिरिकास्वास्थ्ये जाते कृते परिशोधने अस्ति एय्ड्स् रोगनिर्णयः। अस्मिन् वर्षे जनुवरिमासतः मेय्मासपर्यन्तं कालपरिधौ अस्ति रोगप्रकरणानि आवेदितानि। मध्यप्रदेशस्य स्वास्थ्यमन्त्रिणा राजेन्द्र शुक्लेन अन्वेषणाय आदेशः दत्तः।

 खनितबोम्बस्फोटनं

सैनिकः वीरमृत्युं प्राप।

श्रीनगरं> जम्मु-काश्मीरस्य कुप्वार जनपदे मृद्गुप्तबोम्बस्फोटनेन एकः सैनिकः मृतः। जम्मु-काश्मीरे 'लैट् इन्फन्ट्रि' विभागे हविल्दार् पदीयः सुबैर् अहम्मदनामकः एव वीरमृत्युं प्राप। सोमवासरे आसीदियं दुर्घटना। 

  काश्मीरस्य बहुत्र स्थानेषु भीकरैः सह प्रतिद्वन्द्वः अनुवर्तते। सोमवासरे उधंपुरे अपि भीकरैः सह प्रतिद्वन्द्वः जातः। तत्रैकः रक्षिपुरुषः वीरमृत्युं प्राप। कश्चन भीकरः भुषुण्डितः अभवत्।

Tuesday, December 16, 2025

 नरेन्द्रमोदिनः जोर्दानस्य राज्ञा सह मेलनं सम्पन्नम्। 

अम्मान्> भारतस्य प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी जोर्दानराष्ट्रस्य राजा अब्दुल्ला द्वितीयः इब्नु अल् हुसैन् इत्यनेन सह मेलनं सम्पन्नम्। प्रादेशिकतात्पर्योपेताः विषयाः चर्चिताः। उभयोरपि राष्ट्रयोः हितानुसारसौहृदस्य दृढीकरणं भविष्यतीति सूच्यते। 

  पूर्वम् अम्मानस्थं विमाननिलयं प्राप्तवन्तं मोदिवर्यं जोर्दानस्य प्रधानमन्त्री जाफर हसनः साक्षादागत्य स्वीकृतवान्।

 ऊन१९ - एष्या चषकक्रिकट्। 

पाकिस्थानं पराजित्य भारतं पूर्वान्त्यचक्रे। 

अबुदाबी> ऊननवदशवयस्कानाम् एष्या चषकक्रिकट् स्पर्धायाः चतुर्थांशे प्रतिद्वन्द्वे पाकिस्थानदलं ९० धावनाङ्कैः पराजित्य भारतं  पूर्वान्त्यचक्रं प्राविशत्। प्रवासिकेरलीयः आरोण् जोर्ज् इत्यस्य वैभवपूर्णं कन्दुकताडनं, दीपेष् देवेन्द्रस्य आग्नेयकं कन्दुकक्षेपणं, कनिष्क चौहानस्य सर्वतोमुखक्रीडा च भारतम् अनायासविजयं नयन्ति स्म। 

  प्रथमं कन्दुकताडनं कृतवान् भारतसंघः ४६. १ क्षेपणचक्रेषु २४० धावनाङ्कैः बहिर्नीतः। प्रत्युत्तरताडने  ४१. २ क्षेपणचक्रेषु १५० धावनाङ्कान् सञ्चित्य  पाकिस्थानसंघस्य सर्वे बहिर्गताः। ४६ धावनाङ्कान्,त्रीणि द्वारकाणि च उपलब्धवान् कनिष्क चौहानः श्रेष्ठक्रीडकः जातः।

 मुम्बय्याम् कायिकेतिहाससंगमः।

सच्चिन्- मेसि संगमः कायिकप्रेमिणां कृते उत्साहलहरी।

मेसीवर्याय सच्चिनः स्वक्रीडावस्त्रं समर्पयति। 

मुम्बई> क्रिकट् इतिहासः सच्चिन् टेण्टुलकरः पादकन्दुकेतिहासः लयणल् मेसी च भारतीयपादकन्दुकेतिहासः सुनिल छेत्री, अन्ताराष्ट्रीयपादकन्दुकक्रीडकौ लूयी सुवारस्, रोड्रिगो पोली इत्येतैः सह यदा वाङ्कडे क्रीडाङ्कणं प्रविष्टवन्तौ तदा दशसहस्रशः कायिकाराधकाः आह्लादोन्मादावस्थां प्रापुः।क्रीडाङ्कणं सर्वं 'मेसी-- मेसी' आह्वानेन मुखरितमभवत्। 

  भारताय मुम्बई नगराय च सुवर्णनिमिषमेव मेसीवर्यस्य सन्दर्शनेन उपलब्धमिति सच्चिनः प्रस्तुतवान्। २०११ तमे वर्षे अस्मिन्नेव क्रीडाङ्कणे भारतस्य  क्रिकट् विश्वचषकप्राप्त्या सह निमषममुं सच्चिनः तुलनं कृतवान्। पादकन्दुके अपि वयं अत्युन्नतिं प्राप्यास्म इति सः प्रतीक्षामपि प्रकटीचकार। 

  मेसि वर्यः सच्चिनाय विश्वचषककन्दुकं सम्मानितवान्। सच्चिनस्तु   मेसि वर्याय आत्मनः दशमसंख्यााङ्कितं क्रीडावस्त्रं समर्पितवान्। क्रीडाङ्कणे सम्पन्नां भारतीयक्रीडकानां पादकन्दुकक्रीडामपि संवीक्षितवान्।

Monday, December 15, 2025

 प्रधानमन्त्रिणः त्रिराष्ट्रसन्दर्शनम् अद्य आरभते। 

नवदिल्ली> जोर्दानम्, एत्योपिया, ओमानम् इत्येतानि राष्ट्राणि सम्पश्य नयतन्त्रसौहृदं वर्धापयितुं प्रधानमन्त्री नरेन्द्रमोदी सोमवासरे प्रस्थास्यति। 

  ३८ वर्षेभ्यः परमेव कश्चित् प्रधानमन्त्री जोर्दानं सम्पश्यति। राजीव गान्धिः आसीत् अन्तिमतया जोर्दानं सन्दृष्टवान् भारतस्य प्रधानमन्त्री। मोदिवर्यः अब्दुल्ला द्वितीयः नामकं जोर्दानराजं सम्पश्य विविधमण्डलेषु उभयराष्ट्रहितान्  निर्णयान् करिष्यति। तदनन्तरं सः एत्योपिया, ओमानं च सन्द्रक्ष्यति।

 तृतीयं टि २० - भारतस्य विजयः। 


धर्मशाला> अर्षदीप सिंहस्य हर्षित राणस्य च कन्दुकक्षेपणप्रभावेण दक्षिणाफ्रिकां विरुध्य तृतीये टि २० प्रतिद्वन्द्वे भारतस्य अनायासविजयः। प्रथमचरणे ताडनं कृतवान्   दक्षिणाफ्रिकादलः २० क्षेपणचक्रेषु ११७ धावनाङ्कान् सम्प्राप। प्रत्युत्तरताडने भारतदलः १५. ५ क्षेपणचक्रेषु  ताडकत्रयस्य विनष्टे १२० धावनाङ्कान् सम्प्राप्य विजयी अभूत्। अनेन विजयेन पञ्चस्पर्धात्मिकायां परम्परायां २-१ इति रीत्या भारतम् अग्रे तिष्ठति।

 नितिन नबीनः भाजपादलस्य   राष्ट्रियप्रवर्तननिरताध्यक्षः। 


नवदिल्ली> बिहारराज्यस्य वीथीनिर्माणविभागस्य मन्त्री नितिन नबीनः भाजपा दलस्य राष्ट्रियप्रवर्तननिरताध्यक्षरूपेण राजनैतिलकार्यसमित्या नियुक्तः। इदं स्थानं प्राप्यमाणः ऊनतमवयस्को भवति ४५ वयस्कः नितिनः। अयं राष्ट्रियाध्यक्षस्य जे पी नड्डावर्यस्य अनन्तरगामी भविष्यतीति कल्प्यते।

Sunday, December 14, 2025

 कर्मयोजनायाः नाम परिष्क्रियते। पूज्य बापु रोज़गार योजना इति।

   नवदिल्ली> महात्मा गान्धी राष्ट्रियकर्मयोजनायाः नामपरिष्करण-विधेयकस्य अङ्गीकारः केन्द्रमन्त्रिसभया प्रदत्तः। पूज्य बापु ग्रामीण-रोज़गारयोजना इत्यस्ति नवीननाम। १०० कर्मदिनानि १२५ इति वर्धिष्यन्ते। २००५ तमे यू पि ए सर्वकारेण एव इयं योजना समारब्धा। पूर्वं विद्यमान आङ्गलेयनाम हिन्दी भाषायां परिर्वत्य भवति नूतनं नामकरणम्। कर्मदिनानि अधिकतया आवश्यकानि इति कर्मकराणाम् अर्थनाम् अङ्गीकृत्य आसीत् कर्मदिनानां वर्धापनम् l

 'एछ् १ बी विसा'पत्रशुल्कवर्धनं - १९ राज्यानि न्यायालयमुपगतानि।


न्यूयोर्क्> कुशलानां कर्मकराणाम् अधिवासाय ट्रम्पशासनेन विधत्तं एछ् १ बी विसा'पत्रशुल्कवर्धनं विरुध्य यू एस् राष्ट्रस्य १९ राज्यानाम् 'अटोर्णी जनरल्' पदीयानां सख्येन 'मासच्यूसेट्स्' इत्यत्र वर्तमानं न्यायवादन्यायालयं प्रति अभियाचिका समर्पिता। सख्ये न्यूयोर्कस्य 'अटोर्णी जनरल्' अपि अस्ति। नियमानुसारमधिकारं नियतप्रक्रियां वा विना एव शुल्कः क्रमातीतः वर्धापित इति याचिकायां निवेदयति। 

  एछ् १ बी विसा'पत्रस्य नूतनम्  अपेक्षाशुल्कं एकलक्षं डोलर् मितेन [९० लक्षं रूप्यकाणि] सेप्टम्बरमासे ट्रम्पेन वर्धापितम्। पूर्वमेतत्तु २००० - ५००० डोलरमितमासीत्। प्रायेण भारतीयाः एवास्य विसापत्रस्य अधिकोपयोक्तारः। कुशलमतीनां विदेशकर्मकराणां अमेरिकाम् अधिवासं कृत्वा षट्वर्षाणि यावत् वृत्तिं कर्तुम् अनेन विसापत्रेण शक्यते। इदं शुल्कवर्धनं तु स्वास्थ्य-साङकेतिक-शैक्षिकमण्डलेषु सेवाकराणां दौर्लभ्याय कारणं भविष्यतीति मुख्यविमर्शः।

 लयणल् मेसी भारते।

कोल्कोत्तायाम् उत्साहोज्वलं स्वीकरणम्। 

कोल्कोत्तायां मेसिवर्यः आराधकान् अभिवादयति। 

कार्यक्रमः संघर्षभरितोSभवत्। 

कोल्कोत्ता> पादकन्दुकेतिहासः अर्जन्टीनाक्रीडकः  लयणल् मेसी भारतं सम्प्राप्तवान्। शनिवासरे प्रभाते ११. ३० वादने  कोल्कोत्तायां साल्ट् लेक् क्रीडाङ्कणं सम्प्राप्तं मेसीवर्यं सहस्रशः आराधकाः सोज्वलं हस्तताडनघोषेण स्वीकृतवन्तः। तदा मोहन् बगान-डयमण्ट हारबर् दलयोः प्रदर्शनस्पर्धा प्रचलन्नासीत्। क्रीडाङकणस्य पार्श्वैकस्मिन् चलन् मेसिवर्यः आराधकान् अभिवाद्यमकरोत्। कतिपयनिमेषाः वेदिकामुपविश्यानन्तरं हैदराबादं गन्तुं वेदिकातः प्रस्थितः च। 

  किन्तु मेसिवर्ये यथेच्छं दर्शनसौभाग्यं नालभत इत्यारोप्य प्रेक्षकाः निराशाः भूत्वा अतिक्रममारब्धवन्तः। कूपीस्यूतादीन्  यान् करगतान् सर्वान् क्रीडाङकणं विक्षिप्तवन्तः। उपकरणानि नाशितवन्तश्च। घटनायां ममता बानर्जीसर्वकारेण खेदः प्रकटितः।

Saturday, December 13, 2025

 केरलजनविधिः 

यू डि एफ् सख्याय गभीरविजयः। 

एन् डि ए सख्यस्य विजयोपलब्धि‌ः - अनन्तपुरी महानगरम्। 

एल् डि एफ् सख्यस्य अप्रतीक्षितपतनम्। 

कोच्ची> केरले तद्देशस्वयंप्रशासनसंस्थासु सम्पन्नस्य  निर्वाचनस्य परिणामे समागते कोण्ग्रस् दलनेतृत्वे वर्तमानस्य यू डि एफ् सख्यस्य समग्राधिपत्यम्। ९४१ ग्रमपञ्चायत्तसभासु ५०५ सभाः यू डि एफ् सख्येन उपलब्धाः। २६ सभाः भाजपा नेतृत्वोपतेन एन् डि ए सख्येन प्राप्ताः। राज्यप्रशासनपक्षः वामपक्षसख्यं - एल् डि एफ्-   ३४१ सभाभिः संतृप्तिमभजत। १४ जिल्लापञ्चायत्तेषु एल् डि एफ् दलाय सप्त, यू डि एफ् सख्याय सप्त च जनपदानि लब्धानि।  षड् महानगरेषु यू डि एफ् ४, एल् डि एफ् १, एन् डि ए १ इति क्रमेण लब्धानि। अनन्तपुरी महानगरं एल् डि एफ् पक्षतः भाजपासख्येन निगृहीतम्। नगरप्रशासनेषु यू डि एफ् सख्येन ५४, वामपक्षेण २८, भाजपा सख्येन २ च नगराणि संगृहीतानि।

 पाक्किस्थानस्य विश्वविद्यालये संस्कृतपाठ्यक्रमेषु भगवद्गीतां, महाभारतं च पाठयिष्यति।

    इसलमाबाद्> शिक्षामण्डले अस्मात् मासात् आरभ्य लाहोर् विश्वविद्यालये पाठ्यक्रमेषु संस्कृतपाठ्यक्रमान् स्वीकृत्य जनश्रद्धां आकर्षति पाकिस्थानः। भारतात् पाकिस्थानस्य विभजनानन्तरं इदंप्रथमतया एव पाकिस्थानेषु कक्ष्याप्रकोष्टेषु संस्कृताध्ययनम् औपचारिकतया समारब्धम्।

 १९४७ तमसंवत्सरात् आरभ्य विभजनानन्तरं विश्वस्मिन् अतिप्राचीनासु भाषासु अन्यतमा इति प्रसिद्धायाः संस्कृतभाषायाः औपचारिकरीत्या अध्ययनं विरलमासीत् इति महाविद्यालयेन अन्तर्जालपुटे उक्तमस्ति। इदानीं बहुसंवत्सरानन्तरं भाषेयं कक्ष्याप्रकोष्ठेषु समानीता इत्येतत् दक्षिणेष्यायाः बौद्धिक - सांस्कृतिकपैतृकेण सह संकलनाय विश्वविद्यालयस्य प्रतिबद्धतां संसूचयति इति विश्वविद्यालयेन निगदितम्। 

    छात्राणां गवेषकाणां अभिभाषकाणाम् अक्कादमिक ' च कृते वासरान्त्यकार्यक्रमरूपेणैव प्रथमस्तरे संस्कृतपठनं समारब्धमासीत्। कार्यक्रमाय लब्धम् उत्तमं प्रतिकरणं परिगणय्य एव दीर्घकालपाठ्यक्रमः समारब्धः इति विश्वविद्यालयस्य प्रतिनिधिं पुरस्कृत्य माध्यमैः प्रतिवेदितम्। महाभारतं, भगवद्गीतां च पाठ्यक्रमेषु सन्निवेशयितुं योजनाम् आविष्करोति इति प्रतिवेदनमस्ति।

 बङ्गलादेशे फेब्रुवरि १२ तमे दिनाङ्के निर्वाचनम्।

धाक्का> बङ्गलादेशे बहुजन प्रक्षोभात् भूतपूर्वप्रधानमन्त्री षैक् हसीना बहिर्गतानन्तरं सम्पद्यमानं प्रथमं निर्वाचनं फेब्रुवरि १२ तमे दिनाङ्के भविष्यति। 

 २०२४ आगस्ट् पञ्चमदिनाङ्के हसीनायाः १५ संवत्सरात्मकं शासनं यदा समाप्तं ततः प्रभृति बङ्गलादेशः  राष्ट्रियप्रतिसन्धिम् अभिमुखीकुर्वन्नस्ति। निर्वाचनात् हसीनायाः राजनैतिकदलं अवामी लीग् संज्ञितं निरुद्धं वर्तते। 

  त्रिवारं प्रधानमन्त्रिपदम् आरूढवती खालिदा सिया इत्यनया नीयमानः 'बङ्गलादेश नाषणलिस्ट् पार्टी' इत्यस्य जयसाध्यता कल्प्यते। जतिया पार्टी, जमा अत्ते इस्लामी इत्यादयः दलाः अपि निर्वाचने स्पर्धिष्यन्ते। ३०० सदस्यस्थानानि सन्ति। ५० स्थानानि महिलानां कृते आरक्षितानि।

 राष्ट्रपतिः मणिपूरे सन्दर्शनमकरोत्। 


इम्फालः> राष्ट्रपतिः द्रौपदी मुर्मू वंशीयातिक्रमेण क्लेशमनुभूयमानं मणिप्पुरराज्यं सन्दर्शयामास। गुरुवासरे राज्यं प्राप्ता मुर्मूवर्या जनान् आश्वासयामास। तेषामाशङ्कां निवारयितुं केन्द्रसर्वकारः प्रतिज्ञाबद्ध इति तया प्रस्तुतम्। 

  दिनद्वयात्मके सन्दर्शने बह्व्यः अभियोजनाः तया उद्घाटिताः शिलान्यासं कृताः च। राष्ट्रपतिपदार्जनानन्तरं तस्याः प्रथमसन्दर्शनं भवति एतत्।

 भूतपूर्वः गृहमन्त्री शिवराजपाटीलः दिवंगतः। 


लात्तूरं> वरिष्ठः कोण्ग्रस् नेता तथा भूतपूर्वः केन्द्रगृहमन्त्री च शिवराजपाटीलः (९१) दिवंगतः। शुक्रवासरे प्रभाते लात्तूरस्थे स्वभवने आसीदन्त्यम्। अन्त्येष्टिकर्माणि अद्य सम्पत्स्यते। 

  इन्दिरा गान्धी, राजीव गान्धी, मन्मोहनसिंहः इत्येतेषां मन्त्रिमण्डले राष्ट्ररक्षा, व्योमयानं, गृहम् इत्येताः सुप्रधानविभागाः शिवराज पाटीलेन ऊढाः। तथा च लोकसभाध्यक्षपदं च  ऊढवान्। २००८ तमे वर्षे यदा मुम्बय्यां भीकराक्रमणं जातं तदा स आसीत् गृहमन्त्री। तत्कारणेन सः पदं तत्याज।